Lieven Janssens : 'Vorselaar & Pioen zetten volop in op 'méér bewegen' gezondheidspreventie'
'Gezond blijven, is beter dan genezen', zegt burgemeester Lieven Janssens (ActieV). ' Dat is de missie van gezondheidshuis PIOEN. Onze groene omgeving en de kwalitatieve/gezonde buitenruimte hier in Vorselaar is al een kostbaar goed
Maar ook een gezondere leefstijl kan ons daarbij op weg helpen: evenwichtige voeding en meer beweging zijn essentiële bouwstenen. Dat hoeft geen intensieve sport te zijn.
Gewoon wat meer bewegen (wandelen en fietsen) is al een stap vooruit. Net wat we promoten met onze Vorselaar stapt & trapt-actie.
Heel wat verenigingen in Vorselaar doen daar al heel veel voor: OKRA, FERM, FEMMA, KWB, CM, heel wat buurten organiseren wekelijkse wandelingen en fietstochten. Er zijn ook de vele sportverenigingen in onze gemeente die zich elke week uitleven op of rond het sportcentrum: een sportieve uitlaatklep.
Het sportcentrum en de kasteelomgeving bieden daar veel mogelijkheden toe. Recent kwam er nog een kunstgrasveld en padelvelden bij. Dit voorjaar komt er nog een vaste beweegroute en een beweegbank bij. Ook het nieuwe gemeentepark, de vele trage wegen en buurtpleintjes worden daarin betrokken.
Mensen die moeten revalideren of graag wat intensiever werken aan hun lichaam of gezondheid, vinden we terug bij kiné of de fitness. Vele vriendengroepjes wandelen wekelijks in de Vorselaarse natuur. En elke maandag (CM) en donderdag kan je aansluiten bij de wandeling die elke week om 19u30 start aan de voorkant van de kerk (“Vorselaar leeft”: een open wandelgroep).
Preventie-initiatieven zijn belangrijk maar volhouden is de boodschap. Werken aan gezondheid vergt een volgehouden inspanning. Je gedrag aanpassen zodat je ziektes kan voorkomen vraagt opvolging en steun. Heel vaak zien we dat men terugvalt op het oude gedrag (bv. roken, alcohol- of druggebruik, stil zitten, ...). Daarom is vluchtige sensibilisering relatief en is een permanent gezondheidsplan op maat belangrijk (zie BIBOPP: Burgers in Beweging met Online PreventiePlatform of www.bibopp.be).
www.pioenvorselaar.be/blijfgezond.
2023: JAAR VAN DE PREVENTIEVE GEZONDHEID
'Vorselaar was in 2022 al de thuisbasis voor de lancering van het Vlaams preventieplatform. Minister Beke, gouverneur Berx en de kabinetschef van minister Vandenbroucke steunden hier in Vorselaar, ter gelegenheid van een gezondheidswandeling, de intentie om met tientallen organisaties de handen in mekaar te slaan voor preventieve gezondheid: www.preventieplatform.org.
664 directeurs, organisaties en professoren ondertekenden ondertussen het charter dat hier werd gelanceerd.
Vorselaar zelf zet dus ook bewust in op méér en betere gezondheid! Samen met gezondheidshuis PIOEN, lokaal dienstencentrum Sprankel! en heel wat andere partners. 2023 is dan ook het jaar van de gezondheid. Ook de “Vorselaar stapt en trapt”-actie past perfect binnen dit themajaar!
GEZONDHEIDSHUIS PIOEN
Op 1 oktober 2022 werd in Vorselaar een nieuw gezondheidshuis PIOEN geopend. Vorselaar is één van de 6 Vlaamse pilootprojecten voor het oprichten van een brede eerstelijnspraktijk wegens grote nood aan een multidisciplinaire groepspraktijk van huisartsen en verpleegkundigen op het niveau van eerstelijnsgezondheidszorg. De noden werden nog meer tastbaar in de coronacrisis. Er werd gekeken naar het lokaal bestuur om een regierol op te nemen.
Het project heeft een naam: PIOEN. De Pioen is een mooie roos en staat in China symbool voor liefde, gezondheid en geluk. De term “gezondheidshuis” maakt duidelijk waarvoor het staat: namelijk mensen gezond houden, eerder dan ze te genezen: meer preventief en integraal werken dus.
Preventief werken betekent ook dat er niet enkel naar lichamelijke klachten mag worden gekeken. Soms is een doktersbezoek eerder te wijten aan meer diepliggende problemen die bv. te maken hebben met een verkeerde leefstijl en te weinig beweging (daar kunnen bv. de BOV-coach, diëtist en groepssessies soelaas brengen), een complexe welzijnssituatie (waarbij maatschappelijk werkers via de methodiek van “integraal werken” het probleem kunnen ontleden inzake wonen/werken/financiën/te weinig context of andere problemen zoals verslaving) of eerder mentaal van aard zijn.
De samenwerking zit dus ingebakken in het concept (en de naam) van de eerstelijnspraktijk.
- Preventief/Professioneel
- Interdisciplinair/Innovatief
- Open/Overleg
- Eerstelijnspraktijk/Eerstelijnszone
- Netwerk/Nabijheid.
EEN PREVENTIEKALENDER
In 2023 zetten we gezondheid centraal als gemeentelijk thema. Via pioenvorselaar.be/blijf-gezond en Info Vorselaar blijven mensen op de hoogte. Elke maand zijn er nieuwe preventie-acties.
Er is een rookstopcursus. Maar ook voor andere thema’s zijn er initiatieven: kankerpreventie, mondgezondheid, hart- en vaatziekten, valpreventie, luchtkwaliteit, geestelijke gezondheidszorg, diabetes, … zowel individueel als groepsgericht. De kalender:
- JANUARI: kankerpreventie en rookstop (+ opstart gezonde scholen)
- FEBRUARI: tournée minérale en gezond drinken (+ project kraanwaterscholen in alle basisscholen!)
- MAART: mondgezondheid en tandzorg (www.gezondemond.be)
- APRIL: beweging, plaatsing nieuwe beweegbank, buiten spelen en initiatieven rond valpreventie
- MEI: ventilatie & luchtkwaliteit, longziektes vermijden (+ thema “dementie” in week van de zorg)
- JUNI: hart- en vaatziekten, AED’s en screening bij sporters (“maand van het hart”)
- JULI: vereenzaming, verbinding en sociaal contact
- AUGUSTUS: zelfzorg, zelfbewustzijn, yoga, rust en mindfulness
- SEPTEMBER: duurzame mobiliteit, Vorselaar stapt & trapt
- OKTOBER: welbevinden en geestelijke gezondheidszorg + bewustzijn teveel medicatiegebruik
- NOVEMBER: diabetes en gezonde voeding
- DECEMBER: verbeteren en belang goede slaapkwaliteit + bewustmaking omtrent medicatiegebruik
APRIL = BEWEGEN
In januari stonden kankerscreenings centraal en startte onze rookstopcursus. In februari was er Tournée Minérale. In maart organiseerden we de complimentendag en stond mondzorg in de kijker. Deze maand bewegen we met zijn allen wat meer.
En daar worden leuke nieuwe acties voor ondernomen: buitenspeeldagen voor de kinderen, beweeg- en sportinitiatieven voor allerlei doelgroepen in de paasvakantie, een nieuwe beweegroute, trage wegen in de kijker, wandelen met de buurtverenigingen, acties met Sprankel! over valpreventie. We plaatsen op 3 locaties (pleintje Heikant, sportcentrum en in het gemeentepark aan dienstencentrum Sprankel!) een “Beweegbank”.
Gezond eten en regelmatig bewegen zijn dus belangrijk voor een gezond leven. Bewegen helpt bij ziektes zoals diabetes, hart- en vaataandoeningen, kankers en depressie. Het verbetert ook je algemeen en mentale welzijn. Kleine stapjes kunnen een grote verandering betekenen! Je kan daar stap voor stap, op jouw eigen ritme, in groeien.
Dat gaat niet over sporten … gewoon op vaste momenten wat meer bewegen (“stappen en trappen”) heeft al heel effect. Laat je leiden door de bewegingsdriehoek: je kompas voor een beweeglijker leven.'
“BEWEEGBANKEN” IN VORSELAAR
'Een omgeving die meer uitnodigt tot beweging maakt mensen actiever', vervolgt Lieven Janssens. 'Dat is wetenschappelijk aangetoond. Meer mensen aan het bewegen krijgen, laat net dat nu nét de missie zijn van IPitup. Zij ontwierpen op basis van academisch onderzoek een beweegbank. IPITUP heeft die bank speciaal ontworpen om beweging heel toegankelijk te maken voor jong en oud. Voor de mensen die dat willen zijn er ook oefeningen, workshops en een beweeg-app aan verbonden.
De komende maanden wordt de bank op wel drie plaatsen geplaatst en getest in Vorselaar. www.ipitup.be
NATIONALE PREVENTIEBAROMETER
Sciensano bracht eind maart 2023 de resultaten van de preventiebarometer uit. De voornaamste resultaten met betrekking tot beweging en sedentair gedrag bij de volwassen Vlaamse bevolking zijn:
- Bijna 3 op de 4 personen halen de gezondheidsaanbeveling om minstens 150 minuten per week matig tot hoog intensief te bewegen. Vrouwen, personen tussen 35 en 54 jaar, 75-plussers, laagopgeleiden en personen die moeilijk financieel rondkomen halen deze aanbeveling minder vaak.
- Meer dan 6 op de 10 personen hebben recent geprobeerd om meer te bewegen en meer dan 7 op de 10 personen hebben de intentie om dit in de nabije toekomst te doen. Van de personen die op dit moment de aanbeveling om minstens 150 minuten matig tot hoog intensief te bewegen per week niet halen, hebben meer dan 3 op de 4 de intentie om meer te bewegen.
- Ongeveer de helft van de personen met de intentie om meer te gaan bewegen is echter weinig zeker hierin te slagen, bij personen die geen 150 minuten matig tot hoog intensief bewegen per week is zelfs 67,2% weinig zeker hierover.
- De grootste aangegeven belemmeringen om regelmatig te bewegen zijn tijdsgebrek (67,8%), een gebrek aan interesse in lichaamsbeweging (45,4%) en een gebrek aan iemand om samen mee te bewegen (41,1%).
- De volwassen bevolking zit of rust overdag gemiddeld 6,1 uur. Ongeveer 3 op de 10 personen probeerden hier recent iets aan te doen en iets meer dan 4 op de 10 personen hebben de intentie om dit in de nabije toekomst te doen.
- 64,5% van de personen met de intentie om hun zit- en rustgedrag te verminderen, is niet of weinig zeker om hierin te zullen slagen.
- Minder dan 1 op de 3 volwassenen is op de hoogte van de aanbeveling om elk half uur het zitmoment te onderbreken door even recht te staan en te bewegen.
Sciensano: “Weinig beweging en te lang stilzitten zijn slecht voor onze gezondheid. De Preventiebarometer levert heel wat interessante inzichten op om hier iets aan te doen. Zo stelden we vast dat personen die hun omgeving als meer uitnodigend ervaren om te bewegen, er vaker in slagen om voldoende te bewegen.”
WANDELGROEP “VORSELAAR LEEFT”
Elke donderdag om 19u30 start de wandelgroep “Vorselaar Leeft”.
Elke week is er wel iets bijzonder.
April = april-challenge:
deelnemers die minstens 2x meegaan, krijgen een hesje van “Vorselaar Leeft”
De kalender voor de komende tijd:
6/4: Buurtvereniging Berkelheide gaat mee
13/4: bezoek Sprankel! + Beweegbank voorstelling met infosessie BOV-coach
20/4: Buurtverenigingen Heikant gaat mee
27/4: Buurtverenigingen “Berg op” + Van Rotselaarlaan gaan mee
4/5: opening beweegroute (start sporthal)
11/5: Buurtverenigingen Jantjesblok + Vinkenlaan gaan mee
18/5: O.H. Hemelvaart
25/5: bezoek / ontvangst op gemeentehuis
1/6: Buurtverenigingen De Lepel + Den Dijk gaan mee
8/6: bezoek aan alle AED’s met infosessie Rode kruis
15/6: Buurtverenigingen ’t veldje en de Merellaan gaan mee
22/6: bezoek aan gezondheidshuis PIOEN !
29/6: Buurtverenigingen Kardinaalswijk en Della Faillelaan gaat mee
6/7: Buurtvereniging Groenstraat gaat mee.
www.pioenvorselaar.be/blijfgezond
KEI-AWARD LOGO KEMPEN
Op 30 maart 2023 werden de KEI-Awards uitgereikt door het lokaal gezondheidsoverleg Logo Kempen. Dat gebeurde tijdens een netwerkevent op de Turnhoutse Campus Blairon in aanwezigheid van schepenen van gezondheid, gezondheidscoördinatoren uit lokale besturen en vertegenwoordigers van zorg-/welzijnsorganisaties en onderwijs.
De award voor ‘KEI-goede samenwerking’ ging naar het lokaal bestuur van Vorselaar. Dat zette bevragingen en verschillende acties zoals een gezondheidswandeling, de lancering van het Vlaams preventieplatform en de opening van gezondheidshuis Pioen op in het kader van hun jaarthema preventieve gezondheid.
Een waardering voor de voorbeeldrol en consequente aanpak inzake gezondheid en preventie.
STEUN CERA
Het project wordt ondersteund door Cera.
Met 400.000 enthousiaste vennoten zijn we de grootste en warmste coöperatie van het land. Samen geraken we verder, beleven we meer en investeren we beter: in initiatieven die (het) goed doen en mensen verbinden, in projecten die opbrengen voor ons allemaal. Samen hebben we ’t goed voor elkaar. www.cera.coop
Foto's Adrie de Kok / NNieuws.